Celem projektu jest realizacja zapowiedzi wyrażonej w expose Pani Premier Beaty Szydło. Wskazano w nim postulat obniżenia podatku dochodowego od osób prawnych dla małych firm do 15%, w celu wsparcia rozwoju tej grupy przedsiębiorstw. Podkreślono przy tym, iż „działania te mają na celu przyspieszenie tempa wzrostu rozwoju i stworzenie sprzyjających warunków do zwiększenia przedsiębiorczości Polaków, w tym przede wszystkim przedsiębiorczości ludzi młodych, dobrze wykształconych ”.

Projekt przewiduje obniżenie stawki podatku dochodowego od osób prawnych z 19% do 15% dla małych podatników tj. podatników, u których wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1.200.000 euro; przy czym przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł, oraz dla podatników rozpoczynających działalność w pierwszym roku podatkowym.

Zgodnie z projektem – art. 2 pkt 6) – nadano nowe brzmienie ust. 1 w art. 19 ustawy updop, wprowadzając stawkę podatku dochodowego od osób prawnych w wysokości 15% dla małych podatników oraz podatników rozpoczynającym działalność – w roku, w którym rozpoczęli działalność. Definicja małego podatnika obecnie zawarta jest w art. 4a pkt 10 ustawy updop. Zgodnie z nią małym podatnikiem jest podatnik, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1.200.000 euro, przeliczonej według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł.

W dodawanym ust. 1a w art. 19 przewiduje się ograniczenie możliwości stosowania stawki 15% dla podatników rozpoczynających działalność, którzy powstali w wyniku szeregu wskazanych w nim operacji restrukturyzacyjnych. Będą oni mogli mieć możliwości stosowania preferencyjnej stawki podatku dochodowego od osób prawnych – na zasadzie karencji – dopiero począwszy od trzeciego roku podatkowego, pod warunkiem iż zostanie zachowana reguła pozostawania w tym roku małym podatnikiem w rozumieniu art. 4a pkt 10 ustawy updop.

W projekcie zaproponowano także zmiany przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm., dalej: ustawa updop) oraz – w celu zachowania symetrii rozwiązań – ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm., dalej: ustawa updof), których celem jest doprecyzowanie rozwiązań funkcjonujących już obecnie na gruncie obydwu zmienianych ustaw, dla wyeliminowania wątpliwości interpretacyjnych, mogących skutkować unikaniem opodatkowania niektórych dochodów. Proponowane zmiany mają również na celu uszczelnienie systemu podatkowego. W ramach tych rozwiązań proponuje się:

−  doprecyzowanie – w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych – oraz wprowadzenie – w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych – katalogu przypadków, w których dochód podatnika podlegającego ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu uznaje się za uzyskany „na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej„,

−  określenie zasady ustalania przychodu – z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółce będącej podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część – w wysokości wartości tego wkładu określonej w umowie lub podobnym dokumencie, nie mniejszej niż wartość rynkowa,

−      doprecyzowanie przepisów, dotyczących ustalania kosztów uzyskania przychodów w przypadku zbycia udziałów (akcji) spółki przejmującej lub nowo zawiązanej, odwołujących się do pojęcia „unicestwienia” praw inkorporowanych przez udziały (akcje),

−      doprecyzowanie warunku istnienia uzasadnionych przyczyn ekonomicznych dla możliwości skorzystania z preferencyjnego opodatkowania w przypadku połączeń i podziałów spółek oraz rozszerzenie zakresu stosowania tego warunku o transakcje tzw. wymiany udziałów,

−      doprecyzowanie warunku stosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem u źródła m.in. odsetek i należności licencyjnych otrzymywanych przez ich odbiorcę, będącego jednocześnie ich faktycznym właścicielem (tzw. beneficial owner).

Przewiduje się, że projektowana nowelizacja ustawy wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2017r.

W toku dotychczasowych prac legislacyjnych przedstawiciele różnych środowisk (w tym m.in.Pracodawcy RP. Lewiatan, BCC) zgłosili uwagi i zastrzeżenia do rozwiązań przedmiotowego projektu w kształcie przedstawionym przez Ministra Finansów. Kwestią budzącą istotne zastrzeżenia jest konstrukcja zmiany dotychczasowej stawki CIT z 19 % na 15 %. Co do zasady interesariusze są zgodni, że obniżenie podatku CIT dla małych przedsiębiorców należy oceniać pozytywnie, gdyż może mieć to pozytywny wpływ na rozwój przedsiębiorczości w kraju. Nie mniej poważne zastrzeżenia budzi:

−       wprowadzenie preferencyjnej stawki w wysokości 15 % wobec podatników CIT (w praktyce przede wszystkim spółek kapitałowych) z pominięciem przedsiębiorców będących osobami fizycznymi – co, zdaniem interesariuszy, narusza zasadę równości wobec prawa oraz zaburza reguły uczciwej konkurencji (w uzasadnieniu projektu nie wskazano istotnych przyczyn, dla których tego rodzaju różnicowanie powinno mieć miejsce),

−       w świetle definicji małego podatnika, obniżenie podatku CIT do poziomu 15 % dotyczyłoby wyłącznie podatników, u których sprzedaż netto kształtowałaby się na poziomie ok. 4 mln zł (przy założeniu, że sprzedaż ta podlega stawce 23 % Vat), co – mając na uwadze, że małe firmy, o przychodach, które mogą kwalifikować podatnika jako tzw. małego, są w większości prowadzone w formie 1-osobowej działalności gospodarczej, nie przyniesienie wymiernego efektu. W rezultacie 15 % podatek CIT znajdzie zastosowanie w odniesieniu do bardzo wąskiej grupy przedsiębiorców.

Interesariusze są zgodni, że zarówno zakres podmiotowy, jak skala obniżenia są zatem niewystarczające i aby ze zmian mogli skorzystać najdrobniejsi przedsiębiorcy, zasadne i celowe jest objęcie zmianą także podatników podatku PIT.

Zgłoszone dotychczas uwagi zostały zebrane przez Wnioskodawcę i obecnie będą przedmiotem dalszych prac legislacyjnych. Minister Finansów, odnosząc się do ww uwag zasadniczych, zajął stanowisko, iż wymagają one wyjaśnienia w ramach konferencji uzgodnieniowej.